Fuzja jądrowa: jest zapłon. To ważny krok naprzód, ale przed naukowcami jeszcze lata badań
13 grudnia 2022, 18:28Amerykańscy eksperci z National Ignition Facility poinformowali o uzyskaniu z fuzji jądrowej wyraźnie więcej energii niż wprowadzono w paliwo. Uzyskano tym samym punkt tzw. breakeven. Po kilkudziesięciu latach badań pojawiła się realna nadzieja na uzyskanie niemal niewyczerpanego źródła czystej energii.
Tworzony od 90 lat Polski Słownik Biograficzny będzie miał drugą serię
29 stycznia 2024, 16:39Jeden z największych i najważniejszych projektów naukowych polskiej humanistyki, Polski Słownik Biograficzny (PSB), ukazuje się od 1935 roku. Pracują nad nim naukowcy z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Przez ostatnich 90 lat pracowało przy nim ponad 4000 specjalistów z kraju i zagranicy. Od 2022 roku tworzona jest lista haseł, które znajdą się w serii uzupełniającej słownika. Projekt zbliża się do końca, a na liście znajdzie się 30 tysięcy haseł.
Kamerton na priony
28 marca 2008, 15:54Znamy szereg chorób prionowych zwierząt i ludzi, np. chorobę szalonych krów (gąbczastą encefalopatię bydła) czy chorobę Creutzfelda–Jacoba. Problem polega na tym, że trudno wykryć priony, zanim nie pojawią się już objawy samej choroby. Badacze z Uniwersytetu Cornella opracowali jednak ciekawy czujnik. Jest to miniaturowy kamerton, czyli nanorezonator, który zmienia wydawany dźwięk, gdy przyłączy się do niego prion.
Od polowania i zbierania do podziwiania
24 lutego 2009, 11:44To, w jaki sposób ludzie odbierają dzieła sztuki, w dużej mierze zależy od ich płci. Wyjaśniając opisywane zjawisko, naukowcy z Uniwersytetu w Irvine powołują się na zbieracko-myśliwską przeszłość naszego gatunku. Podczas podziwiania pięknych zdjęć lub obrazów i u kobiet, i u mężczyzn uaktywniała się ta sama część mózgu – płat ciemieniowy. O ile jednak u pań rozświetlały się neurony w obu półkulach, o tyle u panów działo się tak wyłącznie po prawej stronie (Proceedings of the National Academy of Sciences).
Niebezpieczny mokry termometr
5 maja 2010, 17:03Naukowcy z Purdue University i University of New South Wales postanowili wyliczyć najwyższą tolerowaną przez człowieka temperaturę mokrego termometru (wet-bulb temperature, WBT). Przy okazji dowiedzieli się, że w nadchodzących stuleciach niektóre obszary Ziemi mogą nie nadawać się do zamieszkania przez ludzi.
Odchudzający się częściej wierzą mylącym nazwom
21 kwietnia 2011, 10:13Osoby odchudzające się są częściej wprowadzane w błąd przez opisy czy nazwy, które sugerują, że niezdrowe pokarmy/napoje są nieszkodliwe i można się nimi częstować bez obaw o wagę (Journal of Consumer Research).
Monarchy jeszcze bardziej tajemnicze
1 czerwca 2012, 10:36Każdego roku w Ameryce Północnej odbywa się niezwykłe widowisko. Miliony monarchów, motyli z rodziny Nymphalidae, przelatują ze wschodu USA ponad 2000 kilometrów, by zatrzymać się na zimę w Meksyku. W tym czasie motyle z Gór Skalistych wyruszają w podróż ku wybrzeżom Kalifornii.
Prehistoryczny las kontra producenci mebli
30 lipca 2013, 12:41Huragan Katrina wykopał spod osadów las sprzed ok. 52 tys. lat. Śpiesząc się, by zdążyć przed niszczącymi drewno zwierzętami, naukowcy dopiero zaczęli badać znalezisko z okolic miasta Mobile w Alabamie, a już wiadomo, że prehistorycznym cyprysowatym zagraża coś jeszcze - firmy chcące przerobić drewno na unikatowe meble.
Wieloryby nie dają się mewom
1 grudnia 2014, 15:43Wieloryby biskajskie południowe (Eubalaena australis) bronią się wszelkim sposobami przed rozdziobaniem żywcem przez mewy południowe (Larus dominicanus).
Niezwykła koewolucja mrówek i grzybów
21 lipca 2016, 10:05Wkrótce po wyginięciu dinozaurów grupa mrówek z Ameryki Południowej zajęła się uprawą grzybów. Badania genetyczne grzybów i mrówek dowodzą niezwykle długiej historii rozwoju wzajemnej adaptacji. Przez miliony lat mrówki wypracowały takie metody uprawy grzybów, które przewyższają wydajnością ludzkie rolnictwo.
